جرسول الله (صلى الله علیه و آله وسلم) مى‌فرمود:
شعبان ماه من است پس در این ماه براى جلب محبت پیغمبر خود و براى تقرّب به سوى پروردگار خود روزه بدارید
يا اباصالح المهدى(عج)ادركنى
بسيار مهم: نيمه شعبان امسال دو ويژگى خاص دارد
ويژگى اول كه عام است : شور وحال بسيار متفاوت و بالايى نسبت به سالهاى قبل دارد
ويژگى دوم كه خاص است : هركس از فرصت روزوشب اين ماه پرفضيلت با مراقبت ،اعمال صالح ،نماز وروزه وبه رسول الله واهلبيت طاهرينش خاصه مولا ناالمهدى بقيه الله الاعظم (سلام الله عليهم اجمعين ) توسل جويد و با صلوات واستغفار خود را نورانى نمايد ، اميد است از عنايات خاص خداى متعال وتوجه حضرات معصومين مخصوصاً امام عصر(عج) بصورت ويژه بهرمند گردد، آنگونه كه اولياء الله با مراقبت خاص در اين ماه و احياء شب نيمه اين ماه به توفيقاتى خاص ... نائل مى گشتند چون شب نيمه شعبان شب بسيار با عظمتى است وشب متعلق به روز است لذا روز ، روز بزرگ وبا عظمتى است، ان شاء الله[س.م.ر]
حضرت امام خمینی (رضوا ن الله تعالى عليه)درباره این ماه و دو ماه بعد از آن چنین می فرمایند:
این سه ماه رجب و شعبان و ماه مبارک رمضان، برکات بسیار نصیب انسان، انسانهایی که می توانند استفاده کنند از این برکات، شده است. البته مبدأ همه مبعث است و دنبال او تمام جهاتی که هست. در ماه رجب، مبعث بزرگ و ولادت مولا علی بن ابیطالب - سلام الله علیه - و بعض ائمه دیگر، و در ماه شعبان ولادت حضرت سید الشهدا ( سلام الله علیه ) و ولادت حضرت صاحب - ارواحناله الفداء و در ماه مبارک، نزول قرآن بر قلب مبارک پیغمبر اکرم بوده است. و شرافت این سه ماه در زبانها و در بیانها و در عقلها و در فکرها نمی گنجد. و از برکات این ماهها ادعیه ای است که وارد شده است در این ماهها. (صحیفه امام، ج 17، ص 455)
فرازی کوتاه از مناجات شریف شعبانیّه:
إلَهِى هَبْ لِى كَمَالَ الانْقِطَاعِ إلَيْكَ، وَ أَنِرْ أَبْصَارَ قُلُوبِنَا بِضِيَآءِ نَظَرِهَا إلَيْكَ، حَتَّى تَخْرِقَ أَبْصَارُ الْقُلُوبِ حُجُبَ النُّورِ فَتَصِلَ إلَى مَعْدِنِ الْعَظَمَةِ، وَ تَصِيرَ أَرْوَاحُنَا مُعَلَّقَةً بِعِزِّ قُدْسِكَ. «بار خداوند! به من عنايت فرما كمال و نهايت انقطاع به سوى خودت را، و چشمان دلهايمان را به نور و درخشش نظرشان به سويت نورانى كن، تا بجائى رسد كه چشمان دلهايمان حجابهاى نور را بشكافد و به معدن عظمت وصول يابد، و ارواح ما به مقام عزّ قدس تو متعلّق گردد.»
حضرت امام به مناجات شعبانیه توجه خاص داشتند و در فرصت های پیش آمده، عموم و خصوص را به خواندن با توجه این مناجات دعوت می کردند و می فرمودند: «اگر نبود در ادعیه الا دعای مناجات شعبانیه، کافی بود برای این که امامان ما امامان بحق اند.» (13 / 30)
«در این ماه شعبان با مناجات شعبانیه که از اول تا آخر این ماه دستور خواندن آن وارد شده، خدای تبارک و تعالی را هیچ مناجات کردید؟ و از مضامین عالی و آموزنده آن در ایمان و معرفت بیشتر نسبت به مقام ربوبیت استفاده نمودید؟... این مناجات در حقیقت مقدمه ای جهت تنبه و آمادگی انسان برای پذیرش وظایف ماه مبارک رمضان می باشد؛ و شاید برای این باشد که به انسان آگاه ملتفت انگیزه روزه و ثمره پر ارج آن را تذکر دهد.
... این جمله «الهی هب لی کمال الانقطاع الیک» شاید بیانگر این معنا باشد که مردان آگاه الهی باید پیش از فرا رسیدن ماه مبارک رمضان خود را برای صومی که در حقیقت انقطاع و اجتناب از لذات دنیاست آماده و مهیا کنند. .. تمام صفات وارسته انسانی در انقطاع کامل الی الله نهفته است و اگر کسی بدان دست یافت، به سعادت بزرگی نایل شده است. لیکن با کوچک ترین توجه به دنیا محال است انقطاع الی الله تحقق یابد.» (جهاد اکبر/ 37)
«با آلودگی های روحی، رذایل اخلاقی، معاصی قلبیه و قالبیه چگونه می توان در محضر ربوبی حضور یافت و در مهمانسرای رب الارباب که «معدن العظمه» می باشد وارد شد؟ لیاقت می خواهد، آمادگی لازم است. با روسیاهی ها و قلبهای آلوده که به حجابهای ظلمانی پوشیده شده است، این معانی و حقایق روحانی را نمی توان درک کرد. باید این حجابها پاره گردد این پرده های تاریک و روشنی که بر قلبها کشیده شده و مانع وصال الی الله گردیده کنار رود تا بتوان در مجلس نورانی و با شکوه الهی وارد شد.» (جهاد اکبر / 46)
3. نکته ای در اصلاح نفس و چگونگی خواندن دعا
در اندیشه عرفانی امام، «تفهیم و تلقین معارف به قلب» جایگاه بلندی دارد. ایشان معتقد بودند که بین فیلسوفان و اولیاء، تفاوت بسیار است، زیرا فیلسوف اقامه دلیل و برهان می کند که خداوند در همه جا حضور دارد، . .. اما انبیاء و اولیا به روح و جان انسانها توجه دارند و می کوشند تا این برهانها و دلایل را به دلهای افراد وارد کنند، و این مفهوم واقعی هدایت است.
تأکید و توصیه ایشان در این زمینه، انتقال آگاهیها از مرحله فکر و عقل به حوزه قلب و روح بود. ایشان قلب را چون طفلی می پنداشتند که زبانش خود به خود باز نمی شود، بلکه باید او را آموزش و تعلیم داد. قلب محور اصلی عرفان عملی است و آماده سازی آن فقط به تهی کردن آن از زشتیها نیست، بلکه پس از زدودن زنگارها از آینه دل، باید معارف را به آن تعلیم دهیم تا آماده دریافت حقایق گردد: «تا لا اله الا الله با قلم عقل بر لوح صافی قلب نگاشته نشود، انسان مومن به وحدت خدا نیست. و وقتی این کلمه طیبه الهیه در قلب وارد شد، سلطنت قلب با خود حق تعالی می شود و دیگر انسان، کس دیگر را موثر در مملکت حق نمی داند و از کس دیگر متوقع جاه و جلال نیست و منزلت و شهرت را پیش دیگران طالب نمی شود.» (شرح چهل حدیث / 37)
ابتدا «قلب را با تکرار و تذکر، به اخلاص و ارادت آشنا کند تا اخلاص در قلب جایگزین شود... پس از آن از گناهان و مخالفات توبه کند با شرایط خود،. .. و چون قلب را از کثافات خالی کرد، مهیای برای ذکر خدا و قرائت کتاب خدا شود....
پس از آن... آیات توحید و اذکار شریفه توحید و تنزیه را با حضور قلب و حالت طهارت تلقین قلب کند؛ به این معنی که قلب را چون طفلی فرض کند که زبان ندارد و می خواهد او را به زبان آورد. چنانچه [همان طور که] آنجا یک کلمه را تکرار کند و به دهان طفل گذارد تا او یاد گیرد، همین طور کلمه توحید را با طمانینه و حضور قلب باید انسان تلقین قلب کند و به دل بخواند تا زبان قلب باز شود....» (شرح حدیث جنود عقل و جهل / 104)
«مادامی که انسان با زبان ذکر می گوید و مشغول تعلیم قلب است، ظاهر به باطن مدد می کند. همین که زبان طفل قلب باز شد، از باطن به ظاهر مدد می رسد. و اگر انسان مدتی مواظبت کند در نماز واذکار و ادعیه به این ترتیب، البته نفس عادی می شود و اعمال عبادی هم مثل اعمال عادیه می شود.» (سر الصّلاة، ص 29)
بنابراین آیات قرآن کریم و جملات دعاها و ذکرها را به ویژه در ماه رجب و شعبان و سپس ماه مبارک رمضان، باید با طمانینه خواند، با توجه خواند و بارها آن ها را تکرار کرد و به قلب تلقین نمود تا در قلب جایگزین گردند و زبان قلب را به بیان حقایق باز کنند. "و علامت گشوده شدن زبان قلب آن است که زبان از قلب تبعیت کند و زحمت و تعب تکرار مرتفع شود... و پس از گشوده شدن زبانِ قلب، زبان از آن تبعیت کرده، به مدد آن یا مدد غیبی متذکر می شود.» (شرح چهل حدیث / 289)
«انسان خودش هم اگر بخواهد ساخته بشود، باید آن مسائلی که مربوط به ساختن خودش است، تلقین کند به خودش؛ تکرار کند. یک مطلبی که تاثیر در نفس انسان باید بکند، با تلقینات و تکرارها بیشتر در نفس انسان نقش پیدا می کند. نکته تکرار ادعیه و تکرار نماز در هر روز چندین دفعه و همیشه، [همین است...] انسان باید اینها را تکرار کند و تلقین کند و نفس را حاضر کند برای شنیدن.» (13 / 398)
«ان شاءالله با سلامت و با نفس طاهر، با نفس پاک وارد بشوید در ماه رمضان.» (2 / 391)
«و از آن مائده های آسمانی که قرآن و ادعیه است ان شاءالله همه مان مستفیض بشویم.» (63 / 13)
نكته:
مقام معظم رهبری، ضمن بیان خاطره ای، می فرماید: از حضرت امام (ره) پرسیدم با کدام یک از ادعیه بیشر انس دارید؟ ایشان فرمودند: «دعای کمیل و مناجات شعبانیه» (حدیث ولایت: 3 / 289)
١- بلحاظ قانونی هر فرد مسئول محتوای نظر ارسالی خود است ،که از طریق قانون با آی پی شناسایی و پيگيرى می شود