نام: محمد بن علی
كنيه: ابو جعفر و ابوجعفر اول
القاب: باقر، شاكر، هادى، امين، شبيه - به خاطر شباهت ايشان به پيامبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم)
مشهورترين لقب آن حضرت، «باقر» است. پيامبر اكرم (صلی الله علیه و آله و سلم) به واسطه جابربن عبدالله انصارى، آن حضرت را به اين لقب، ملقب كرد و به ايشان سلام رساند.
منصب: معصوم هفتم و امام پنجم شيعيان
تاريخ ولادت: اول رجب سال ۵۷ هجرى، برخى از مورخان، ولادت ايشان را در سوم صفر سال ۵۷ هجرى دانسته اند.
محل تولد: مدينه مشرفه، در سرزمين حجاز (عربستان سعودى كنونى)
نسب پدرى: امام زين العابدين، على بن حسين بن على بن ابیطالب (علیه السلام)
نام مادر: فاطمه، دختر امام حسن مجتبى (علیه السلام)
چون نسب امام محمد باقر(علیه السلام)، هم از پدر و هم از مادر، به امام اميرالمؤمنين(علیه السلام) و فاطمه زهرا(سلام الله علیها) می رسد، به ايشان علوى بين علويين و فاطمى بين فاطميين گفته می شود.
مدت امامت: ۲۰ سال
تاريخ و سبب شهادت: هفتم ذى حجه سال ۱۱۴ هجرى، در سن ۵۷ سالگى (و به قولى ربيع الاول يا ربيع الآخر سال ۱۱۴ هجرى) به وسيله زهرى كه ابراهيم بن وليد عبدالملك، در ايام خلافت هشام بن عبدالملك، به آن حضرت خورانيد.
محل دفن: قبرستان بقيع، در مدينه مشرفه
________________________________________________________________
زندگي امام باقر(عليه‌السلام) مصادف با دوران پر تلاطم زوال بنی اميه بوده است، اما به دليل شرايط خاص آن زمان، ايشان از نظر سياسی در انزوا بودند.
او دريافته بود فرهنگ تشيع در انزوا قرار دارد؛ از اين رو لازم بود به يك انقلاب وسيع فرهنگی دست بزند و با تشكيل حوزه علميه و تربيت شاگردان برجسته، فقه آل محمد ـ صلي‌الله‌عليه وآله و سلم ـ و خط فكری تشيع را آشكار کند.
بر همين اساس امام باقر(عليه‌السلام)، زمينه سازی بسيار عميق و خوبی در اين راستا نمود و پس از ايشان، فرزند برومندش امام صادق (عليه‌السلام)، با تشكيل حوزه علميه با چهار هزار نفر شاگرد، آن را به ثمر رسانيد و يك دانشگاه عظيم اسلامی در تاريخ اسلام، آشكار و ماندگار شد. بنابراين، مي‌توان گفت: امام محمد باقر (عليه‌السلام) مؤسس و بنيانگذار حوزه علميه شيعه و نهضت فرهنگی انقلاب فرهنگی تشيع بود.
در مکتب تربیتى امام باقر(علیه السلام) علم و فضیلت به مردم آموخته می شد. ابوجعفر امام محمد باقر(علیه السلام) متولى صدقات حضرت رسول(صلی الله علیه و آله و سلم) و امیرالمؤمنین(علیه السلام) و پدر و جد خود بود و این صدقات را بر بنى هاشم و مساکین و نیازمندان تقسیم می کرد و اداره آنها را از جهت مالى به عهده داشت.
داراى خصال ستوده و مؤدب به آداب اسلامى بود.سیرت و صورتش ستوده بود. پیوسته لباس تمیز و نو می پوشید. در کمال وقار و شکوه حرکت می فرمود.
- از آن حضرت می پرسیدند: جدت لباس کهنه و کم ارزش می پوشید، تو چرا لباس فاخر بر تن می کنى؟
- پاسخ می داد : مقتضاى تقواى جدم و فرماندارى آن روز، که محرومان و فقرا و تهیدستان زیاد بودند، چنان بود. من اگر آن لباس را بپوشم در این انقلاب افکار، نمی توانم تعظیم شعائر دین کنم.
امام پنجم (علیه السلام)، بسیار گشاده رو و با مؤمنان و دوستان خوش برخورد بود. با همه اصحاب مصافحه می کرد و دیگران را نیز بدین کار تشویق می فرمود. در ضمن سخنانش می فرمود: «مصافحه کردن ، کدورتهاى درونى را از بین می برد و گناهان دوطرف – همچون برگ درختان در فصل خزان – می ریزد.»
١- بلحاظ قانونی هر فرد مسئول محتوای نظر ارسالی خود است ،که از طریق قانون با آی پی شناسایی و پيگيرى می شود